Jednak konkretne działania w tym kierunku podjęło dopiero siedmiu mieszczan, którzy w 1901 r. przedstawili władzom miejskim memoriał w sprawie budowy gmachu teatru i zgromadzeń, apelując do mieszkańców Jeleniej Góry i okolic o finansowe wsparcie tego celu. Wyliczono, że potrzebnych jest ok. 300 tysięcy marek. Pod koniec 1904 r. zebrano już 313 tysięcy! I tak przy jednej z głównych ulic miasta stanął Dom Sztuki i Stowarzyszeń. Oprócz sali widowiskowej znalazły się w nim m.in. sale restauracyjne, wystawowe oraz piwiarnia.

Były to czasy największej przedwojennej prosperity gospodarczej Niemiec i właśnie wtedy zbudowano w przybliżeniu jedną trzecią zachowanych do dziś w mieście kamienic, rezydencji, gmachów użyteczności publicznej. Projekt budowli opracował rzeźbiarz i architekt Alfred Daehmel. Jej secesyjny charakter zdradza fasada główna z miękkimi łukami drzwi i okien, kwiatowymi sztukateriami i maskami pełnymi aluzji do antycznych rzeźb.

Budynek został zamieniony na teatr dopiero po II wojnie światowej w 1945 r. Ponieważ w czasie wojny przechowywano w nim kostiumy z Opery Berlińskiej, wraz z dekoracjami stały się one pierwszym wyposażeniem technicznym polskiego zespołu aktorskiego. Pierwszy spektakl, który został przezeń zrealizowany to Zemsta Aleksandra Fredry w reżyserii Stefanii Domańskiej. W teatrze swój epizod twórczy miały takie sławy, jak Adam Hanuszkiewicz, Kazimierz Dejmek, Krystian Lupa czy Henryk Tomaszewski. W 1983 r. dyrekcja teatru zapoczątkowała Międzynarodowy Festiwal Teatrów Ulicznych odbywający się w mieście do dzisiaj.

Źródło: Opracowania Urzędu Miasta Jelenia Góra